Duurzaamheid, hét debat van deze eeuw. Socrates kwam er op vroege leeftijd al achter: “Duurzaamheid is moeilijk”. Maar wat staat duurzaamheid zo inherent in de weg? Dat is de vraag waar Socrates zich al jaren mee bezig houdt. “We moeten het duurzaamheidsvraagstuk niet laten oplossen door marktwerking of experts die een optimum berekenen en dat is hoe we het moeten doen. De drijfveer is daar niet te vinden, de markt is amoreel. De moraliteit om te verduurzamen moeten we halen uit de normale menselijke samenleving, die probeer ik te bereiken.” Vrijdag 26 februari organiseerde Socrates workshops en een plenaire bijeenkomst over de circulaire economie in Pakhuis de Zwijger met onder andere vooraanstaand filosoof Michel Bauwens. Daarnaast presenteerde hij zijn eigen boek ‘De circulaire economie’.

Wat is duurzaamheid voor jou?

 “Met het woord duurzaamheid zelf kun je niet veel, het wordt wel vaak gebruikt want andere mensen gebruiken het ook vaak. Duurzaamheid betekent eigenlijk gewoon dat de dingen die we doen ecologisch houdbaar zijn. Maar het moet ook niet interen op onze sociale en culturele verbanden. Wat we nu hebben is een economisch bestel dat wel degelijk inteert op sociaal ecologische verbanden. Er is een onopgeloste puzzel: dat sociaal kapitalisme van ons, gaat dat per saldo welvaart opleveren voor iedereen of niet? Eigenlijk woedt daar al heel lang een ideologische strijd, al vanaf Marx en daarvoor. Het neemt steeds nieuwe vormen aan, maar de vraag blijft staan. En dat is ook de vraag waar ik mee bezig ben.”

Hoe probeer jij dat te bereiken?

“In de praktijk houd ik mij bezig met het discours van de circulaire economie, oftewel economie van de commons. Geld was eerst een middel, nu is het een doel geworden. Dat noemt Tomáš Sedláček de subject-object omkering, dus het stond altijd ten dienst van de mens, maar nu staat de mens ten dienst van het kapitaal. Vaak ziet men maatschappelijke vraagstukken als iets dat economisch op te lossen is door marktwerking of iets dergelijks. We gaan een expert aan het werk zetten en die gaat een optimum berekenen en dat is hoe we het moeten doen. Terwijl de samenleving is politiek. Het is subjectief. Dus wat mij betreft krijg je alleen een duurzame samenleving als je zowel de krachten van grote bedrijven en wetenschap, als de wilskracht van de samenleving, het moraal van de mens, samenbrengt.”

Zelf is Socrates verbonden aan De Grote Transitie, een campagne met een 10 punten-programma die stelt dat we niet naar problemen in isolatie kunnen kijken. Het hangt allemaal samen: het klimaatvraagstuk, circulaire economie, ongelijkheid. “Het probleem dat op elk van die fronten speelt wordt niet gewoon veroorzaakt omdat een stukje verkeerd is geregeld, maar door het dominante economisch denken wat nu heerst. Wij proberen de mensen zelf te bereiken en daar begrip en draagvlak te creëren voor dat brede denken.”

Het boek

Het boek, ‘De Circulaire Economie: waarom productie, consumptie en groei fundamenteel anders moeten’, is de afgelopen 3 á 4 jaar tot stand gekomen. In deze tijd is hij vooral op gaan letten wat verschillende organisaties zeiden over de circulaire economie, maar ook hun aspiraties over waar we heen gaan als samenleving. In het boek legt hij de verschillende invalshoeken bij elkaar en trekt daar zijn eigen conclusies uit. “Mijn conclusie is dat het niet alleen maar gaat over technische voorstellen voor een andere economie. Maar dat we eigenlijk echt toe moeten naar een heel andere manier van omgaan met productie, consumptie en groei.

Voor het hele artikel, ga naar www.stedenintransitie.nl

Via: Stedenintransitie